Gwiazdy

Spojrzenie w lutowe niebo
cykl artykułów dra Adama Michalca (OAUJ)




Adam Michalec OAUJ
w Niepołomicach, 14 stycznia 2002 r.

 

Spojrzenie w lutowe niebo

Na Świętego Hieronima (8.II) jest mróz albo go nima

     Przysłowie oddaje nasze zniecierpliwienie oczekiwaniem na zbliżającą się wiosnę. Na razie jednak musimy dzielnie znosić kaprysy zimy. Natomiast precyzyjniej możemy coś powiedzieć o "pogodzie kosmicznej", czyli co nas czeka na firmamencie niebieskim w tym miesiącu. Jednak od samego tytułu "lutowe niebo" robi się zimno i ciarki przechodzą po plecach, chociaż warunki do sanny wyśmienite. Gdzież te kuligi z dawnych lat?. Zatem, pozostaje nam tylko ciepłe i optymistyczne spojrzenie w niebo, bowiem karnawał w tym roku jest krótki i już 13 lutego będzie Popielec. W tym najkrótszym miesiącu roku, w Niepołomicach przybędzie dnia aż o 95 minut! Przyznacie Państwo, że brzmi to bardzo optymistycznie. Słońce choć jeszcze nadal przebywa na południowej półkuli nieba, ale wznosi się systematycznie po Ekliptyce coraz wyżej i wyżej, przez co i dnia znacznie przybywa. W dniu pierwszego lutego Słonce w Niepołomicach wschodzi o godz. 7.14, a zachodzi o 16.33; czyli dzień będzie trwał 9 godz. i 19 minut. Natomiast ostatniego lutego wschód Słońca nastąpi o godz. 6.26, a zachód o 17.20; zatem długość dnia wyniesie już 10 godz. i 54 minuty; będzie zatem dłuższy od najkrótszego dnia roku (22.XII) o 2 godz. i 49 minut. Ponadto, w dniu 18 lutego o godz. 21.14 Słonce wstępuje w znak Ryb, a za dalszy miesiąc w znak Barana - czyli wtedy będziemy mieli już astronomiczną Wiosnę, oby nie tylko kalendarzową.
      W drugiej połowie lutego możemy zaobserwować, dysponując odpowiednimi przyrządami, bardzo dużą aktywność Słońca (plamy, pochodnie i rozbłyski), co nie pozostaje bez wpływu m. innymi na pogodę na Ziemi. Średnia miesięczna liczb Wolfa nadal znacznie przekracza wartość 100 (jest to ilość grup plam i pojedynczych plam widocznych na tarczy Słońca).
     Ciemne bezksiężycowe noce, dogodne do obserwacji astronomicznych, będą w drugiej dekadzie miesiąca, bowiem kolejność faz Księżyca jest następująca: ostatnia kwadra 4.II. o godz. 15, nów 12.II. o godz. 9, pierwsza kwadra 20.II. o godz. 13 i pełnia 27.II. o godz. 10. W apogeum (najdalej od Ziemi) Księżyc znajdzie się 14 lutego o godz. 23, a w perygeum (najbliżej Ziemi) 27.II. o godz. 21.
     Jeśli tylko dopisze aura, to będziemy mogli 23 lutego nad ranem o godz.3.44 oglądać zakrycie Jowisza przez Księżyc. Zjawisko będzie przebiegało nisko, około 6 stopni nad północno-zachodnim horyzontem, zatem szanse na zaobserwowanie tego zakrycia będą nikłe.
     Jeszcze mniejsze szanse będziemy mieli w przypadku obserwacji Merkurego. Pojawi się on w połowie miesiąca, nad porannym południowo-wschodnim horyzontem, zaledwie na wysokości 3 stopni.
     Tajemnicza Wenus nadal znajduje się na niebie w pobliżu Słońca i jest z Ziemi niewidoczna.
     Marsa możemy obserwować wieczorem w gwiazdozbiorze Ryb jako gwiazdę "pierwszej" wielkości.
     Saturna (zerowa wielkość) w gwiazdozbiorze Byka i Jowisza (-2.5 wielkość) w pobliżu gwiazdozbioru Bliźniąt - obie planety możemy obserwować już w godzinę po zachodzie Słońca nad południowo-wschodnim horyzontem, ponad gwiazdozbiorem Oriona. Między 20 a 23 lutego, przemknie przez ten fragment nieboskłonu Księżyc tuż po pierwszej kwadrze. W nocy z 20 na 21 lutego, Saturn znajdzie się 1 stopień ponad tarcza Srebrnego Globu. Jak wspomniałem powyżej, 23 lutego dojdzie do zakrycia Jowisza przez Księżyc, gdy oba ciała niebieskie będą nisko nad horyzontem. Zjawisko odkrycia - dla obserwatorów w Polsce - odbędzie się już pod horyzontem.
     Natomiast Uran i Neptun pozostają na niebie w pobliżu Słońca i są niewidoczne. Plutona jako "gwiazdkę" 14 wielkości możemy zaobserwować na dwie godziny przed wschodem Słońca, nad południowo-wschodnim horyzontem, przy użyciu teleskopu o średnicy przynajmniej 15 cm.
     Zatem, aby na nieboskłonie te wszystkie cudeńka móc dobrze zaobserwować, wypada nam złożyć wizytę w Młodzieżowym Obserwatorium Astronomicznym, przy ul. M.Kopernika 2 (tel. 281-15-61).
     W tym miesiącu nie "planuje" się bogatych deszczy meteorów, chociaż 24 lutego przypada maksimum mało aktywnego roju promieniującego z okolicy "delta" Lwa. Ponadto Księżyc - przed pełnią będzie przeszkadzał w obserwacjach. Jak z tego widać, luty - mimo, że krótki - będzie dość ciekawy ze względu na konfiguracje Księżyca i planet. Dysponując wolną chwilą - zachęcam gorąco Państwa - spójrzmy w niebo, w górę głowy, pamiętając jednocześnie o przysłowiu: Na Święty Hilary (28.II) - załóż przeciwsłoneczne okulary.




Strona główna | O obserwatorium | Niebo - aktualności | Nasze obserwacje | Nasza galeria
Pokazy, odczyty | Plany | Kronika MOA | Konkursy | Pogoda | Linki | Nasze banery | Noclegi
Sekcje MOA: Astronomiczna | Multimedialna | Informatyczna | Internetowa | Fotograficzna | Szachowa | Sportowa | Motocyklowa
Kontakt: moa@home.pl | Jak dojechać | Warunki reklamy | Dla sponsorów | Nasi Sponsorzy

Znajdujesz się na stronach Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego w Niepołomicach